Làm việc tại NTQ, các kỹ sư hợp tác với vô vàn đối tác quốc tế, trải dài từ Nhật Bản, Hàn Quốc đến khu vực APAC, Châu Âu và Châu Mỹ. Vì vậy, việc trang bị những kỹ năng cần thiết khi tham gia các dự án toàn cầu là điều vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp dự án diễn ra suôn sẻ mà còn giúp NTQ-ers nâng cao năng lực, từng bước vươn mình trở thành những “Nhân sự toàn cầu” thực thụ. Hôm nay, hãy cùng BócTech khám phá một số kỹ năng mà Developer cần có khi tham gia dự án quốc tế và cách để phát triển những kỹ năng này nhé.
Kỹ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ chung với khách hàng
Việc giao tiếp hiệu quả bằng ngoại ngữ và cách xưng hô phù hợp với từng đối tượng là yếu tố tiên quyết để hợp tác suôn sẻ với khách hàng, đồng thời tránh những hiểu lầm hay xung đột không đáng có. Điển hình như khi làm việc với khách hàng Nhật Bản, việc sử dụng kính ngữ và trình bày thông tin một cách rõ ràng, chi tiết là cực kỳ quan trọng. Việc giao tiếp không đầy đủ rõ ràng rất có thể sẽ gây mất thiện cảm với khách hàng.
Để trau dồi được kỹ năng này, chúng ta có thể:
- Training on job: may mắn tại chính NTQ là dự án quốc tế rất nhiều. Khi tham gia và học hỏi trong các dự án tại NTQ, các devs sẽ “lên trình” kỹ năng giao tiếp, kỹ năng ngoại ngữ nhanh chóng; cũng như có thêm nhiều kinh nghiệm làm việc với đối tác nước ngoài
- Chăm chỉ rèn luyện ngoại ngữ: hãy ưu tiên sử dụng ngoại ngữ thay vì tiếng Việt trong việc nghiên cứu, tìm kiếm thông tin cũng như trao đổi trực tiếp với khách hàng
- Quan sát, học hỏi lại kinh nghiệm từ những anh chị em đồng nghiệp trong NTQ
Khả năng thích nghi với đội ngũ và khách hàng đa văn hóa, đa quốc tịch
Trong các dự án quốc tế, các thành viên trong nhóm sẽ đến từ các quốc gia với nhiều phong cách làm việc và văn hóa khác nhau. Trong khi người Hàn yêu cầu tốc độ với cường độ áp lực cao, thì người Nhật lại coi trọng sự cam kết, đặc biệt với tiến độ và sự đúng giờ. Việc thấu hiểu văn hóa giúp các kỹ sư nhà NTQ linh hoạt, tối ưu hóa công việc để đạt được kết quả nhanh chóng mà vẫn đảm bảo chất lượng.
Để trau dồi văn hóa làm việc ở từng quốc gia, các kỹ sư có thể tự học bằng cách đọc sách, xem video về đặc thù văn hóa của từng quốc gia; quan sát ghi nhận trong khi trực tiếp tham gia dự án quốc tế; hỏi han kinh nghiệm từ những người đi trước; tham gia các cộng đồng open-source để tiếp xúc và tìm hiểu những người từ các nền văn hóa khác nhau… Tuy nhiên để nhanh biết, nhanh “tiến bộ”, tinh thần linh hoạt thích ứng là điều cần thiết nhất.
Nắm bắt về bối cảnh dự án & các bên liên quan
Trong 1 dự án CNTT, thường có rất nhiều bên liên quan: đội ngũ kỹ sư phần mềm, kỹ sư cầu nối, người dịch thuật, người kiểm duyệt từ phía khách hàng.... Việc nắm bắt bối cảnh dự án và hiểu rõ vai trò các bên liên quan sẽ tiết kiệm thời gian và công sức, cũng như tiếp cận trực tiếp thông tin từ khách hàng một cách rõ ràng. Ví dụ: khi bắt đầu dự án, thay vì dò theo luồng code hoặc tài liệu một cách thủ công, ta có thể yêu cầu khách hàng hướng dẫn hoặc cung cấp tài liệu, sau đó tiếp cận source code và trao đổi ý hiểu của mình với khách hàng để xác nhận lại lần nữa.
Để tập làm quen và nâng cao kỹ năng này, các bạn có thể trau dồi bằng cách áp dụng vào thực tế công việc của mình, cũng như sử dụng các công cụ mô hình hóa như C4 Model, Sequence Diagram, và Activity Diagram. Có 1 tip ở đây dành cho mọi người là nên trao đổi trực tiếp với khách hàng thường xuyên để xác nhận mình đã hiểu đúng chưa, vừa tiết kiệm thời gian tự tìm hiểu quá nhiều, vừa tiếp cận thông tin nhanh chóng chính xác hơn.
Kỹ năng quản lý thời gian, làm việc từ xa
Làm việc khác múi giờ, cách xa về mặt địa lý là điều luôn gặp phải với những dự án quốc tế. Ví dụ, khi làm việc với khách hàng ở Mỹ, các thành viên trong team NTQ phải điều chỉnh lịch các nhân để tham gia các cuộc họp vào buổi tối, ngược hẳn với giờ Việt Nam. Điều này yêu cầu kỹ năng quản lý thời gian tốt để đảm bảo không ảnh hưởng đến các công việc của tập thể cũng như của cá nhân; đồng thời sắp xếp công việc phù hợp để phía khách hàng có thể tiếp tục công việc hiện tại của NTQ mà không phải chờ đến ngày hôm sau.
Để quản lý tốt thời gian làm việc, sử dụng tới các phương pháp quản lý thời gian & các công cụ quản lý sẽ giúp ích rất nhiều. Một số phương pháp quản lý thời gian hữu ích có thể kể đến là Pomodoro (chia khoảng thời gian làm việc - nghỉ ngơi thành nhiều khoảng ngắn) hay Time Blocking (chia thời gian 1 ngày ra thành các khoảng nhỏ dành riêng cho 1 công việc cụ thể). Các công cụ quản lý công việc có rất nhiều như Trello, Google Calendar, Jira, Toggl,... cũng sẽ giúp cho việc quản lý thời gian hiệu quả hơn.
Kỹ năng tạo tài liệu kỹ thuật & thuyết trình
Các khách hàng nước ngoài, đặc biệt là khách hàng tại EU có yêu cầu rất cao về kỹ thuật, và còn cần đối tác phải trình bày chi tiết giải pháp trước khi triển khai. Khi giải quyết một vấn đề kỹ thuật, sau khi tìm ra phương án, khách hàng sẽ yêu cầu tạo tài liệu kỹ thuật mô tả chi tiết về vấn đề đó, luồng xử lý, phạm vi ảnh hưởng, lý do chọn giải pháp để khắc phục. Sau đó chúng ta sẽ mang tài liệu này tới thuyết trình với đội ngũ kỹ thuật của khách hàng.
Để nắm vững, trau dồi kỹ năng này, các devs có thể tìm các khóa học về viết tài liệu kỹ thuật, kỹ năng thuyết trình hoặc tham gia các dự án có yêu cầu tương tự.
Chân thành cảm ơn anh Đoàn Xuân Huy - Kỹ sư Giải pháp của NTD và anh Hoàng Xuân Nguyên - TeamLead của TTSX3 đã chia sẻ những kinh nghiệm quý báu này, chúc hai anh tiếp tục thành công trong các dự án quốc tế đang đảm nhiệm và có thêm nhiều chia sẻ quý giá trong tương lai.
------
#BócTech - chuyên mục "bóc tách" các xu hướng, bài học về công nghệ, từ đó mang đến những góc nhìn và kinh nghiệm thực tế cho người đọc. Tại đây, chúng mình sẽ mang đến các nội dung cập nhập về xu hướng đang thống lĩnh thị trường, những bí quyết, công cụ giúp dân Tech làm chủ công nghệ thành công cùng những bài học, case study thực tế từ chính người nhà N.
